06:46 16.06.2024 16+
ТАРААМ ТУРДА - ТОДУГ-ЛА МЕН, ТАҢДЫМ ТУРДА - ХЕРТЕШ-ЛЕ МЕН Шаг-шаандан тура тыва чоннуң кончуг хүндүлүг чеми – тараа. "Тараам турда, тодуг-ла мен" деп мерген чугаада кончуг-ла ханы утка сиңген. Тараа аңгы-аңгы хевирлерлиг, амдан-сүүзүннүг болур: ак тараа, арбай, чиңге-тараа, кызыл-тас, сула. Чиңге-тарааны белеткээри бир аңгы, нарын болур. Арбай, кызыл-тас азы ак-тарааның ниити ажылы: шоңнаары, челбип каары, шыгыдып алыры, отка хоорары, деспиге база катап дажаары, дээрбеге тыртары база аякка шын булгап чиири дээрге тускай билиг база берге ажыл. Улуг-Хем кожууннуң Наадым байырлалының бир онзагай мөөрейи – тараа соктаары. Көшкүн малчын чон тараа соктап чип чораан болганда, ону Наадым мөөрейи кылдыр киирген. Суму бүрүзүнден бир-бир киржикчи согааш-балазын, деспизин, хооруп белеткеп алган тараазын белеткеп алгаш киришкен. Ам бо шагда тараа соктаар кижилер ховартаан, ылаңгыя ону кылыр аныяктар санныг дизе частырыг болбас. Ынчангаш, мөөрей билбес кижилерге өөредиглиг, кончуг дээн эреспейлер мастер-клазын көргүскен. Мөөрей кончуг изиг-түлүк эрткен. Чеди-сес тараа соктаан шыырак эрлер аразында Иштии-Хемде уруглар садының эргелекчизи Елена Херел-ооловна турупкан, олардан тудак чок соктаан тур. Черле алыс амдыгаа дээр тараа тарып турар чер болгаш Ийи-Талдың төлээзи база ийи дугаар соктаарга-ла, тараазы арып келген. Эйлиг-Хемге кончуг эрес-кежээ, кожууннуң чонун чаагай чиңге-тараазы-биле амырадып чораан акый М.К.Күдер-оолдуң оглу Альберт Күдер-оол ,,ажылга арга-дуржулга херек,, деп чүвени көргүскен. Өске сумуларның киржикчилери база идепкейлиг киришкеннер.
10564
Оставить сообщение: